Choroby płuc – przyczyny, diagnostyka

Choroby płuc mogą mieć przyczyny genetyczne i środowiskowe, a także mogą być wywołane przez nieodpowiedni styl życia. Najczęstsze choroby płuc to astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, gruźlica, a także nowotwory. Niektórym chorobom płuc można zapobiegać, na przykład poprzez unikanie ekspozycji na dym papierosowy. Czym są restrykcyjne choroby płuc? Jak wygląda leczenie?

Funkcje płuc

Płuca są parzystym narządem oddechowym, który osłonięty jest przez klatkę piersiową. Składają się z tkanki gąbczastej, dzięki której mogą pobierać tlen i wydalać dwutlenek węgla. Wdychane powietrze dostaje się do płuc, skąd rozprowadzane jest po całych drogach oddechowych. Tlen z powietrza dostaje się do pęcherzyków płucnych, a stamtąd przenika do krwi. Razem z krwią rozprowadzany jest do wszystkich komórek organizmu, które jednocześnie oddają produkt uboczny oddychania – dwutlenek węgla. Jest on transportowany z powrotem do płuc i wydalany z wydychanym powietrzem.

Ostre i przewlekłe choroby płuc

Choroby płuc to wiele różnych jednostek chorobowych, które mogą być wywoływane przez czynniki genetyczne, bakteryjne, grzybicze, wirusowe, a także środowiskowe. Różnią się od siebie przebiegiem, objawami i sposobem leczenia. Choroby układu oddechowego dzielimy na choroby górnych dróg oddechowych oraz dolnych dróg oddechowych, a także pod wpływem czasu trwania na ostre i przewlekłe choroby płuc.

Najważniejsze choroby płuc to:

• ostre choroby płuc – zazwyczaj spowodowane przez infekcje: zapalenia płuc, gruźlica,
• przewlekłe choroby płuc – rozedma, a także śródmiąższowa choroba płuc, do której należeć mogą pylice, sarkoidoza, włóknienie płuc, a także przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
• nowotwory płuc.

Choroby płuc o charakterze przewlekłym zazwyczaj mają charakter obturacyjny oraz restrykcyjny. Zaburzenie prawidłowej wentylacji płuc prowadzi duszności oraz co ważniejsze, co niedotlenienia tkanek.

1. Obturacyjne choroby płuc – głównie POChP, przewlekłe zapalenie prowadzi do zwężenia światła oskrzeli, prowadzi to do problemów z oddychaniem¹.
2. Restrykcyjne choroby płuc – wszystkie choroby śródmiąższowe, tkanka włóknista rozrasta się między pęcherzykami płucnymi, co zmniejsza elastyczność płuc i skutkuje zmniejszeniem pojemności oddechowej płuc².

Choroby płuc – objawy

W ostrych chorobach płuc objawy mogą być łagodne i umiarkowane, z czasem narastając i przechodząc w przewlekłe choroby płuc. Wielu chorobom płuc towarzyszą takie objawy jak³:

• uciążliwy kaszel,
• duszności,
• świszczący oddech,
• bóle w klatce piersiowej,
• problem z wydychaniem powietrza – szczególnie u osób z obturacyjnymi chorobami płuc.

Czasami może wystąpić także krwioplucie oraz odkrztuszanie plwociny. Postępujące niedotlenienie tkanek może prowadzić do sinienia skóry, a także pałeczkowatości palców.

Najczęstsze choroby płuc

Zaburzona czynność płuc i upośledzenie wymiany gazowej mogą być spowodowane różnymi czynnikami. Mogą to być przyczyny infekcyjne i alergiczne, jednak głównym czynnikiem jest palenie papierosów, ponieważ nikotyna i substancje smoliste negatywnie wpływają na funkcjonowanie układu oddechowego.

Do najczęstszych chorób płuc należą⁴:

• astma – przewlekła choroba płuc, która objawia się występowaniem duszności, kaszlu i świszczącego oddechu;
• gruźlica – choroba zakaźna wywołana przez prątki gruźlicy;
• POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc) – przewlekłe zapalenie płuc ze zmniejszonym przepływem powietrza przez płuca. Główną przyczyną jest palenie papierosów;
• nowotwór płuc – główna przyczyna to palenie papierosów, bierne palenie, a także narażenie na różne zanieczyszczenia powietrza.

Jak dbać o płuca?

Niektórym chorobom płuc można zapobiegać. Głównym czynnikiem jest ograniczenie ekspozycji na dym papierosowy. Nikotyna i inne substancje zawarte w papierosach przyczyniają się do rozwoju obturacyjnych chorób płuc, a także nowotworów. Warto również postawić w domu oczyszczacz powietrza, która usuwa większość zanieczyszczeń³.

Choroby płuc zazwyczaj przebiegają z uciążliwym kaszlem, dlatego celem leczenia jest łagodzenie kaszlu, wyleczenie infekcji oraz zatrzymanie postępowania chorób płuc. W ostrych i przewlekłych chorobach płuc można stosować Deflegmin tabletki, które działają poprzez zwiększanie produkcji śluzu w płucach⁵. Ułatwia to odkrztuszanie oraz łagodzi kaszel.

Bibliografia:

1. https://www.cdc.gov/copd/index.html [dostęp 02.12.2021]
2. Martinez-Pitre P.J., Sabbula B.R., Cascella M., Restrictive Lung Disease. [Updated 2021 Jul 31]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan
3. https://www.who.int/health-topics/chronic-respiratory-diseases#tab=tab_2 [dostęp 02.12.2021]
4. https://www.who.int/health-topics/chronic-respiratory-diseases#tab=tab_1 [dostęp 02.12.2021]
5. Charakterystyka produktu leczniczego Deflegmin tabletki [dostęp 02.12.2021]

Wioletta Kot

Cześć! Na początku chciałabym powiedzieć kilka słów na swój temat. Mam na imię Wiola i pochodzę z Poznania, natomiast obecnie mieszkam w Krakowie gdzie ukończyłam dietetykę na wydziale lekarskim na Uniwersytecie Jagiellońskim. Moją pasją jest dietetyka, psychologia, kosmetologia i ogólnie temat zdrowia – właśnie dlatego postanowiłam poprowadzić bloga, w którym będę dzielić się z Wami moją wiedzą! Dietetyką zaczęłam interesować się jeszcze jako nastolatka – dzięki zmianie stylu życia zrzuciłam 30 kg! A aktywność fizyczna szybko stała się moją pasją ;) Jak tylko pogoda sprzyja to uwielbiam biegać po parku, ćwiczę także regularnie na siłowni – to znacznie poprawia moje samopoczucie!